11 Şubat 2013 Pazartesi

BURLA BİRADERLER

 

H.Çiçeksever — 15 Nisan 2010
BURLA  BİRADERLER..H.Ciceksever’den..
 
Önceki gün toprağa verilen, Türkiye’nin en zengin ailelerinden Monik Bernardate ile ilgili yazmadan geçemeyeceğim, çünkü ilginç anılarım tazelendi.
Türkiyenin şimdiki kadar bolluk olmadığı, her aradığını bulamadığınız bir dönemdeydi, düzbeyaz kağıtları ikiye katlayarak bir Hatıra defteri yapmıştım. Sonra onları babam cilt yapar gibi dikmiş, karton kapak yapmıştı, hala duruyor. Her sayfaya kartlardan kestiğim çiçekleri yapıştırmışım. Kartların çoğu, radardan elde edilen resimli kartlar. Bir de okuduğum önemli kitaplardan beğendiğim cümleleri not aldığım bir defterim var o da hala duruyor. Babamın ticaret yaptığı firmalar yılbaşı için yollamışlar, yeşil naylon kapaklı küçük bir defter, Burla Biraderler yazıyor üstünde. Babam hep onların çok dürüst, çok tutumlu ticaret yaptıklarını söylerdi. Yıllar geçipte emekli olduğumda Burla Biraderler defterine yazdığım notlarımdan çok yararlandım hem de Beyin Dosyası yapmak fikri aklıma geldi. Türkiye’de ilk kez “ Beyin Dosyası” mantığı sunan kişi olarak insanların dikkatini çekmişimdir.
Sinop’tan Samsun’a gittim ve otuz yıl orada yaşadıktan sonra İstanbul’a yerleştik. İstanbul’da istemez sosyeteyi, meşhurları merak ediyor insan.Prenses Raina’dan, Ajda’ya varıncaya kadar hepsiyle birlikte olma şansına şu kısacık altı yılda sahip oldum. İstanbul anılarım çok ilginç bir kitap olabilir.
Bir gün kızım eve heyecanla geldi ve ünlü İtalyan Soprano Cecilia Bertoli konseri var annecim, ben onun hayranıyım mutlaka gitmem lazım ama biletler 600 milyon lira dedi. Aman kızım 100 olsa neyse 600 vermek imkansız dedim. Konser harika bir mekan olan Topkapı Sarayındaki Aya İrini kilisesinde olacak.Kızım o zaman Emirgan ve Yıldız Korularında mimar olarak çalışıyor, işten çıktı, eve geldi, gidelim ucuz bilet bulursak konseri izleyelim, n’olur bana arkadaş ol annecim diye yalvarıyor. Çok şık hazırlandık ve yola çıktık.İstanbul trafiğinde geç kaldık tabi, kapılar kapalı. Üvertür başlamış, dışarıda Monik Bernardete ile biz ve bir bey bekliyordu.Monik hanım, bir ağacın altında ayakkabılarını değişti. Bende ağrayan ayaklarıma aynısını yapıyorum, yolda başka, gideceğim yerde başka giyiyorum. Görevliler, onları görünce bize kimsiniz diye sormadılar ama kızıma bilet kalmadığını söylediler. O sırada kapıdaki görevli hanım, üvertürden sonra sizleri alacağım, beklettiğimiz için özür dileriz dedi ve kısa bir süre sonra biletlere bakmadan bizi içeri aldı. Monik hanımı tanımayan yok, bilet sorulur mu? Kızım heyecandan bayılacaktı, en önde boş bulduğu bir koltuğa oturdu müthiş bir sevinç içinde. Ben, arkada kenarda bir koltuğa suçlu gibi iliştim.Konser müthişti, inanılmaz bir geceydi.
Bir iki gün önce Monik hanım vefat etmiş. Gazetede “Zenginlerin arkasındaki zenginlik Burla Biraderler” diye Monik hanımdan bahsediyordu. İstanbul sosyetesinin tanınmış isimlerinden Monik Benardete’nin vefatı, yakın tarihimizin en gizemli ailesini tekrar gündeme getirdi: Burla Biraderler! Koç ve Alarko imparatorluğunun yükselmesinde büyük payı olan ailenin, Hürriyet gazetesinin gizli sahibi olduğu da söylenmişti.
Monik Burla (Benardete) için Galata’daki Neve Şalom Sinagogu’nda özel tören düzenlendi. Törene, Monik Benardete’nin eşi Ceri, kızları Aylin ve Rezzan ile Mustafa Koç, Ali Koç, Semahat Arsel, Mustafa Taviloğlu, Cefi Kamhi, Cem Hakko, Güneş Taner, Faruk Süren ve Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül’ün de aralarında bulunduğu sanat, medya, siyaset ve iş dünyasından çok sayıda kişi katıldı.
Türkiye’nin en büyük şirketlerinden olan Arçelik’te ve Arçelik’in dağıtım ağı Atılım Pazarlama’da önemli bir hisse payına sahip olan Burla ailesi, bundan 500 yıl önce İspanya’dan Osmanlı topraklarına göç eden bir İspanyol Yahudi ailesidir.
Ardı ardına gelen Birinci ve İkinci Balkan Savaşları (1912-1913), 1914 yılında girilen Dünya Savaşı ve daha sonraki Kurtuluş Savaşı Türk milletinin belini ciddi anlamda bükmüştü. Aynı tarihlerde Osmanlı topraklarında ikamet eden Museviler ise çocuklarını savaştan uzak tutmak amacıyla yurt dışına eğitime göndermişti. Böylelikle yurt dışına çıkan Museviler hem yüksek öğrenim yaptılar, hem yabancı dil öğrendiler hem de yurt dışındaki firmalarla irtibat kurdular. Savaştan yırtmak da cabasıydı!
Burla Biraderler, Cumhuriyet’in ilk yıllarında kadar ithalat piyasasında önde gelen bir firma idi. Otomotiv ürünlerinden beyaz eşyaya, elektrikli aletlerden takım tezgahlarına, tekstil, ampul, büro makineleri, elektrik malzemeleri, rulman ve fotoğraf makinesi pazarlamasına kağıttan temel sanayi girdilerine çok farklı alanlarda ithalat yapıyor, birçok alanda faaliyet gösteriyordu. Vehbi Koç, Burla Biraderler’i örnek almış, ayrıca onlarla değişik şekillerde işbirliği yapmıştı.”
Hayat, ders alma sanatı. Allah rahmet eylesin…

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder